W obliczu rosnących obaw dotyczących zdrowia reprodukcyjnego kobiet, niemieckie organizacje skupione wokół Kongresu Kobiet apelują do przedstawicieli rządu o zniesienie zakazu reklamowania antykoncepcji awaryjnej. Podkreślają, że dostęp do antykoncepcji awaryjnej jest fundamentalnym prawem. Pozwala kobietom na podejmowanie świadomych decyzji dotyczących ich zdrowia. Wzrost świadomości na temat antykoncepcji awaryjnej oraz eliminacja stygmatyzacji mogą przyczynić się do zmniejszenia liczby nieplanowanych ciąż, które w Niemczech osiągają alarmujące statystyki. Eksperci wskazują, że edukacja w tym zakresie powinna być częścią programów zdrowotnych, aby młode kobiety mogły korzystać z dostępnych rozwiązań w sposób świadomy i odpowiedzialny.

W Niemczech antykoncepcja awaryjna dostępna jest bez recepty, jednak jej reklama do konsumentek nie jest dozwolona. Informacje o antykoncepcji awaryjnej mogą być przekazywane wyłącznie farmaceutom i lekarzom.

Apel  Frauen 100 i niemieckiego Kongresu Kobiet został skierowany do przedstawicieli administracji rządowej Niemiec – Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa ds. Rodziny. Organizacje wzywają do podjęcia natychmiastowych działań legislacyjnych oraz do wsparcia kampanii edukacyjnych dotyczących antykoncepcji awaryjnej.

Dlaczego zmiany są ważne?

W swoim apelu organizacje podkreślają, że dostęp do antykoncepcji awaryjnej ma kluczowe znaczenie dla zdrowia reprodukcyjnego kobiet. „Łatwy i szybki dostęp do antykoncepcji awaryjnej to podstawowe prawo każdej kobiety. Edukacja i świadomość społeczna w tej kwestii muszą zostać zwiększone, aby kobiety mogły podejmować przemyślane decyzje dotyczące swojego zdrowia” — wskazano na Kongresie.

Warto zauważyć, że brak dostępu lub niska świadomość dotycząca antykoncepcji awaryjnej mogą prowadzić do wzrostu liczby niechcianych ciąż, co z kolei ma daleko idące konsekwencje dla kobiet, ich rodzin i całego społeczeństwa. Wspieranie dostępu do antykoncepcji awaryjnej pozwala kobietom na większą kontrolę nad swoim zdrowiem. Janina Hell i Felicitas Karrezwracają uwagę na to, że edukacja dotycząca antykoncepcji awaryjnej powinna być częścią programów zdrowotnych, a także dostępna w szkole, aby młode kobiety mogły podejmować decyzje w oparciu o swoje potrzeby.

Prof. dr hab. n. med. Violetta Skrzypulec-Plinta, ekspertka kampanii Poranek PO i Kierowniczka Katedry Zdrowia Kobiety Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach podkreśla, że „dostęp do informacji i usług związanych  z antykoncepcją awaryjną jest fundamentalnym elementem zdrowia publicznego. Ignorowanie tej kwestii nie tylko narusza prawa kobiet, ale także wpływa na ich zdrowie i samopoczucie. Każda kobieta powinna mieć możliwość skorzystania z antykoncepcji awaryjnej. Przeciwdziałanie stygmatyzacji wokół antykoncepcji awaryjnej jest kluczowe dla budowania społeczeństwa, w którym kobiety czują się bezpiecznie”.

Do kogo apelują niemieckie organizacje?

FRAUEN100 oraz inicjatywa #nurwennichesweiss, apeluje do polityków o zniesienie zakazu reklamy. Sygnatariusze kierują swoje wezwanie do federalnej minister Lisy Paus, federalnego ministra Karla Lauterbacha oraz członków Bundestagu, prosząc o zmianę ustawy o reklamie produktów leczniczych w celu wzmocnienia prawa kobiet do samostanowienia, a także w celu destygmatyzacji tabletki „dzień po”.

Domagają się zniesienia zakazu reklamowania antykoncepcji awaryjnej. Dodatkowo domagają się zmiany praw reprodukcyjnych kobiet oraz umożliwienia im podejmowania świadomych decyzji poprzez zmianę przepisów prawnych.

Niestety, dane pokazują, że sytuacja jest alarmująca. Według badania YouGov tylko 29% respondentów jest świadomych istnienia antykoncepcji awaryjnej a 73% nie wie, że można ją kupić bez recepty w aptekach. Co więcej, 49% osób myli ją z pigułką aborcyjną. W Niemczech 29,4% ciąż jest nieplanowanych, a z tego 15,2% to ciąże niechciane. Ponadto od 2022 roku liczba aborcji w Niemczech caly czas rośnie[1].

Zakaz reklamy utrudnia dostęp do wiedzy dotyczącej antykoncepcji awaryjnej

Zakaz reklamy znacznie ogranicza dostęp do informacji. W efekcie antykoncepcja awaryjna często pozostaje tematem tabu. Badania pokazują, że obecne kanały komunikacji nie docierają do znacznej części społeczeństwa, co potwierdza 61% respondentów[2]. Zdaniem ekspertów, zniesienie zakazu reklamy mogłoby zwiększyć świadomość i zaufanie, umożliwiając łatwiejszy dostęp. Janina Hell i Felicitas Karrer z organizacji FRAUEN100 podkreślają, że „Każda kobieta powinna mieć możliwość samodzielnego decydowania o tym, czy, kiedy i jak chce zajść w ciążę!”.

[1] Knittel T, Olejniczak L. Ungewollte Schwangerschaften im Lebenslauf – Ergebnisse der Studie „frauen leben 3“, FORUM Sexualaufklärung und Familienplanung: Informationsdienst der Bundeszentrale für gesundheitliche Aufklärung (BZgA) 2023; 1: 21–27. (Nieplanowane ciąże w przebiegu życia – wyniki badania „frauen leben 3”, FORUM Edukacja seksualna i planowanie rodziny: Serwis informacyjny Federalnego Centrum Edukacji Zdrowotnej (BZgA) 2023; 1: 21-27.).

[2] Ankieta na temat antykoncepcji awaryjnej, badanie przeprowadzone przez YouGov w imieniu Perrigo Deutschland GmbH, próba: 2036 osób, ważona i reprezentatywna dla populacji Niemiec w wieku 18 lat i starszych, okres badania od 26 stycznia 2024 r. do 6 lutego 2024 r.